Lucius Annaeus Seneca: Nam-ı diğer Genç Seneca; filozof, Romalı düşünür ve oyun yazarı. Söylediği özlü sözlerle yüzyılları aşan saygınlığa sahip bir isim. Stoacı görüşe benimseyen, Genç Seneca yaşamı boyunca birçok trajedi yazdı, hatta bir araştırmaya göre ünlü trajedi Hamlet’in ilham kaynağının Seneca’nın yazdığı trajediler olduğu iddia edildi. Babası da tıpkı kendi gibi Roma’da hitabetiyle ünlü bir isimdi ve yaşlı Seneca olarak tanınıyordu.
Varlıklı bir ailenin oğlu olarak dünyaya gelen ve çağına göre oldukça önemli eğitimler geçen Seneca, söylediği özlü sözlerle günümüze ışık tutmaya devam ediyor. Ömrünü felsefeye, bilime, şiire, siyasete adayan ünlü filozof, İ.S. 65 yılında Roma’da gözlerini yumdu.
Günümüzde hakkında birçok iddia dolansa da, Roma imparatoru Neron’u yetiştiren isim olduğu ve hayatının bir kısmında politikayla ilgilendiği biliniyor. Şöyle bir gerçek var ki; tüm eğitimi ve yaşamı dışında yüzyıllar geçse de Seneca’nın çağımızda hala yaşıyor olmasının sebebi kelimelerinin ölümsüzlüğüdür. Çünkü kelimeler, sahiplerini o çağa ait kılmaz ve ölümsüzleştirir.
Seneca’nın eserleri;
Trajedileri;
- Hercules Furens
- Medea, Troiades
- Phaedra
- Agamemnon
- Oedipus
- Hercules Oeta’da, Phoenissae
- Thyestes
- Octavia
Felsefe;
- Naturales Quaestiones
- De Clemcntia
- De Beneficiis
- Dialoglar
- Epistulae Morales ad Lucilium
- Öğretiler De Providentia
- De Constantia Sapientis
- De IraDe Vita Beata
- De Otio
- De Clementia
- De Beneficiis
- Naturales Quaestiones
Seneca’nın ünlü alıntıları;
‘Bütün sanat doğanın bir taklididir.’
‘Hafif acılar konuşabilir ama derin acılar dilsizdir.’
‘Hayatımı felsefeye borçluyum; üstelik düş kırıklıkları karşısında sağlam durmak felsefeye karşı taşıdığım sorumlulukların en küçüğü.’
‘Erdeme, yanılgılarımıza savaş ilan ettiğimiz zaman erişebiliriz.’
‘Kader istekli olana rehberlik eder, isteksiz olanıysa sürükler.’
‘Yaşamaya hemen başlayın, ve her gününüzü yeni bir hayat gibi sayın.’
‘Doğaya akıl sor, sana şöyle diyecek: “Benim gecem de var, gündüzüm de!’
‘Eğer kendinizi doğaya maruz bırakırsanız, asla fakir olmayacaksınız; eğer kendinizi düşünceye maruz bırakırsanız, asla zengin olmayacaksınız.’
Yazar notu: Metinde geçen stoacı felsefe; Atina’da ortaya çıkan ve insanın mutluluğa erişebilmesi için doğaya uygun yaşaması gerektiğini savunan bir akımdır. Stoa felsefesi; ahlak felsefesini merkez alır ve stoa kelimesi Yunan mimarisinde yer alan kemeraltılara verilen addır. Stoa felsefe akımını benimseyen felsefeciler, stoa adını verilen kemeraltlarında buluşup fikirlerini ortaya koydukları için akım bu isimi kazanmıştır.